Samen naar een beter klimaat
#atmosfeermakers
Burgemeestersconvenant?
Werken aan het klimaat van morgen, start vandaag. Op verschillende niveaus zijn inspanningen nodig om klimaatverandering af te remmen en te kunnen omgaan met de gevolgen ervan. Ook op lokaal niveau. De Europese Commissie creëerde de Burgemeestersconvenant. Steden en gemeenten kunnen daarop intekenen om zich te engageren om 40% minder CO2-uitstoot te realiseren tegen 2030.
Samenwerking van partners
De gemeente. Zij engageerde zich met de Burgemeestersconvenant 2030 om actie te ondernemen tegen klimaatverandering en om zich voor te bereiden op de effecten ervan. Binnen de twee jaar na de ondertekening werkte de gemeente een Actieplan voor Duurzame Energie en Klimaat uit met de belangrijkste acties die ze wil uitvoeren. De gemeente zet zich in om de CO2-uitstoot met 40% te reduceren, de gemeente klimaatbestendiger te maken en veilige, betaalbare en duurzame energie voor iedereen toegankelijk te maken.
Intercommunale IGEAN. IGEAN ondersteunde de gemeente bij de opmaak van het klimaatactieplan en de formulering van lokale acties. Ze organiseerde ook infomomenten voor betrokken actoren zoals adviesraden.
Provincie Antwerpen. Zij maakte de basis van het Energie- en klimaatactieplan (SECAP). Per gemeente analyseerde ze hoe de activiteiten op het grondgebied van de gemeente het klimaat beïnvloeden en bracht ze de risico’s en kwetsbaarheden in kaart, zoals droogte, overstromingen en hitte. Zo werd duidelijk waar nood is aan extra actie.
Provincie Antwerpen bood elke gemeente een korting aan als ze intekende op het participatietraject met inwoners onder begeleiding van Avansa. Daarmee stimuleerden ze de gemeente om de inwoners mee te laten schrijven aan de lokale klimaatacties.
Avansa regio Antwerpen. Zij begeleidde Atmosfeermakers, het participatietraject met inwoners. We brachten een diverse groep van burgers samen om samen na te denken over klimaatacties. De basis voor elk participatietraject vormden de klimaatthema’s of speerpunten die aan bod komen in de SECAP (Sustainable Energy and Climate Action Plan). De gemeente nam (een deel van) die acties op in haar klimaatactieplan.
Photo by Antenna on Unsplash
Speerpunten op maat van het gemeenteklimaat
De lokale energie en klimaatactieplannen (SECAP) geven uitwerking aan de drie doelstellingen van het Burgemeestersconvenant. Om die drie doelen te realiseren werden 7 speerpunten opgesteld. Een speerpunt kan je zien als een strategische doelstelling om de klimaatdoelen voor verschillende sectoren te bereiken.
Per speerpunt zijn er ook operationele doelstellingen vooropgesteld. Dit zijn doelen voor de verschillende maatregelen die nodig zijn om in 2030 de uitstoot van broeikasgassen voldoende te laten dalen en de gemeente klimaatbestendiger te maken. De acties tenslotte vertellen hoe de operationele doelstellingen op korte termijn gaan gerealiseerd worden.
Elke gemeente kiest 2 tot 4 speerpunten waar rond ze met een werkgroep van ongeveer 30 inwoners klimaatacties wil uitwerken. Die acties neemt de gemeente op in haar klimaatactieplan. Avansa regio Antwerpen begeleidt en faciliteert het proces met de inwoners.
Klimaatneutrale organisaties als voorbeeld
Lokale en circulaire consumptie
Duurzaam ondernemen
Groenblauwe netwerken van open ruimte tot kern
Klimaatneutrale en -bestendige wijken
Lokale hernieuwbare stroom
Klimaatvriendelijke mobiliteit
De gemeente werkt aan een sterk klimaatbeleid voor de eigen gemeenteorganisatie door in te zetten op energiezuinige en klimaatbestendige gebouwen, openbare verlichting en vervoer.
Een circulaire economie is een economisch systeem dat duurzaam omgaat met grondstoffen in alle fases van de productcyclus, via zo veel mogelijk hergebruik, minimaal waardeverlies en vermindering van de milieudruk.
Zo eten we meer seizoensgebonden, plantaardiger en meer lokaal. We zijn trots op voedsel dat in onze gemeente geproduceerd wordt en het evenwicht met de natuur behoudt. Op die manier hebben we veel minder grondstoffen nodig voor onze voedselvoorziening en komen er minder broeikasgassen vrij.
Het is ook noodzakelijk dat onze economie de overgang maakt naar een klimaatneutrale en -bestendige productie. Dat wil zeggen dat er geen broeikasgassen meer vrijkomen en dat onze bedrijven beter voorbereid zijn op een klimaat dat meer schade veroorzaakt door hitte, droogte en wateroverlast.
Groenblauwe netwerken zijn natuurgebieden, graslanden, bossen, bomenrijen, buurtparkjes, volkstuintjes, waterpartijen, rivieren, … die met elkaar verbonden worden. Daardoor kan water voldoende infiltreren en opgeslagen worden. Ze bieden ook verkoeling en filteren CO2 uit de lucht.
Door groenblauwe netwerken kan de open ruimte functioneren als een belangrijke klimaatbuffer voor de bebouwde ruimte. Daarom hebben we nood aan een bouwshift zodat de open ruimte maximaal bewaard blijft.
Een gezellige wijk, met alle voorzieningen op wandel of fietsafstand. Met leefstraten, energieneutrale huizen, bomen, speeltuinen, groendaken, gemeenschappelijke tuinen, ruime voetpaden en weinig voorbijrazende wagens. Dat is een fijne plek om te wonen én bovendien ook klimaatneutraal. Daarvoor nemen we onze ruimtelijke ordening onder de loep en zetten we in op de renovatie van gebouwen in onze gemeente.
Hernieuwbare en groene stroom is de toekomst. Gemeenten en inwoners kunnen een grote rol spelen bij de productie van deze energie, zowel door private initiatieven als door collectieve inspanningen.
Onze mobiliteit heeft een grote invloed op onze ecologische voetafdruk. De CO2-uitstoot op dit vlak verminderen is een combinatie van mindswitch en infrastructuur. In de toekomst gebeuren wonen, werken en ontspannen dichter bij elkaar. Daardoor ga je sneller te voet of met de fiets. Voor langere afstanden neem je openbaar vervoer of elektrische (deel)wagens, of een combinatie van verschillende vervoerswijzen.
Onze samenleving heeft nood aan warme, opbouwende verhalen die ervoor zorgen dat er meer mensen aan boord blijven. Avansa regio Antwerpen steunt overheden en burgers in het schrijven van zulke verhalen. Dat doen we door groepswerkingen op te zetten en participatietrajecten te begeleiden.
Alle inwoners van de provincie Antwerpen ervaren dagelijks zichtbare maar ook onzichtbare dienstverlening van de provincie. Via een uitgebreid klimaataanbod voor lokale besturen bouwt provincie Antwerpen samen met de steden en gemeenten aan een klimaatneutrale en –bestendige toekomst.
IGEAN wil een deskundige en betrouwbare partner zijn van de aangesloten lokale besturen. Op een proactieve, vooruitstrevende en kostenefficiënte manier spelen wij in op hun behoeften en bouwen we samen aan een optimale lokale leefomgeving.